به بهانه هفته جهانی آسمان تاریك گم شدن کهکشان راه شیری در سایه آلودگی نوری به گزارش فیکس سرور، در دنیایی که نورهای مصنوعی شب ها را تسخیر کرده اند، دیگر کمتر کسی شگفتی کهکشان راه شیری را با چشم دیده است. آلودگی نوری نه تنها علم نجوم را به چالش کشیده، بلکه آهسته آهسته آسمان شب را از حافظه نسل های آینده پاک می کند. به گزارش فیکس سرور به نقل از ایسنا، کهکشان راه شیری، یکی از شگفت انگیزترین نماهای طبیعت، قرن ها الهام بخش شعر، فلسفه، علم و حتی جهت یابی بشر بوده است. اما امروزه این تصویر باشکوه، در هیاهوی نورهای مصنوعی شهرها گم شده؛ تا جایی که میلیاردها نفر دیگر فرصتی برای تماشای آن ندارند. آلودگی نوری، پدیده ای ناشی از گسترش نابسامان نورپردازی های شهری، نه تنها زیست شبانه جانداران را دستخوش تهدید کرده، بلکه آسمان شب را ـ که زمانی جزئی جدانشدنی از حافظه زیباشناختی انسان بود ـ به حاشیه رانده است. شاید زمانی نه چندان دور، کودکانی با نگاه به ستارگان، رؤیای سفر در فضا را در سر می پروراندند؛ امروزه اما خیلی از همین کودکان، حتی معنای «آسمان پرستاره» را نمی دانند. شب ها دیگر تاریک نیستند، بلکه غرق در نورند؛ نوری که نه گرما دارد، نه آرامش و تنها یک چیز را از ما گرفته است: شگفتی. در هفته جهانی آسمان تاریک، فرصت آن فراهم می شود تا از خود بپرسیم: آیا هنوز میتوان ستاره ها را به آسمان برگرداند؟ یا باید آنها را تنها در کتاب ها و عکس ها جست وجو کرد؟ ستاره هایی که در خاطره جمعی خاموش می شوند حامد میرزا خلیلی، نماینده انجمن بین المللی آسمان تاریک در ایران در گفتگو با ایسنا، با اشاره به اینکه در تاریخ بشریت هر زمان که انسان چیزی را از دست داده است، رویدادی برای آن طراحی نموده است، اظهار داشت: با پیشرفت فناوری و توسعه نورهای مصنوعی و آلودگی نوری، گویی نمای کهکشان راه شیری از خاطره جمعی درحال حذف شدن است، ازاین رو از سال ۹۳ هفته جهانی «آسمان تاریک» تعریف شد. وی این هفته را از دوم تا هشتم اردیبهشت دانست و اضافه کرد: طبق آمارها، ۸۰ درصد از جمعیت کره زمین در جاهایی زندگی می کنند که آلودگی نوری به اندازه ای است که کهکشان راه شیری را نمی بینند، به این معنا که شانس دیدن ستارگان را ندارند، در حالیکه از شب بعنوان بزرگترین ساختار طبیعی یاد می شود. میرزاخلیلی اظهار نمود: زمانیکه این بخش از زندگی به واسطه استفاده از نورهای مصنوعی حذف می شود، کودکان دیگر خاطره ای از چنین نماهایی از طبیعت ندارند و برای سخن گفتن از ستارگان برای کودکان باید به کتاب ها رجوع کرد، چون دیگر حتی تلسکوپ های بزرگ در شهرها قادر به نمایش اجرام آسمانی نخواهند بود، مگر آن که اجرام نورانی مانند سیاره مشتری، زحل و یا ماه در دیدرس آنها قرار گیرد. وی تصریح کرد: برای دیدن اجرام آسمانی باید حداقل ۲۰۰ کیلومتر از شهرها فاصله گرفت، مثلاً در نزدیکی تهران رصدگاه: کاروانسرای دیر گچین» که در راه قم به گرمسار واقع شده، ۵ سال پیش کیفیت آسمان شب آن ۶.۳ (در مقیاس روشنایی آسمان) سنجیده می شد. وی اظهار داشت: هم اکنون این عدد به کمتر از ۶ رسیده است و هر یک دهم افت در این شاخص به معنای حذف و دیده نشدن شمار بیشتری از ستارگان قابل مشاهده می باشد. ازاین رو است که برای دیدن اجرام آسمانی باید ۲۰۰ کیلومتر از شهرها دور شویم، البته این در شرایطی است که آسمان تابش شهرها حذف نخواهد شد و همچنان اثر روشنایی شهرها در افق دیده می شود و ستارگان آن بخش از آسمان که نزدیک شهرها است، دیده نمی شود. شعار سال هفته آسمان تاریک ۲۰۲۵ میرزا خلیلی شعار هفته جهانی آسمان تاریک ۲۰۲۵ را «کاهش، تعهد و همرسانی» عنوان نمود و افزود: چندین سال است که پژوهش های جانورشناسان و طرفداران محیط زیست نشان داده است که روشن شدن محیط شهرها بر روی گونه های مختلف جانوران اثرات مخربی دارد، بخصوص گونه هایی که زندگی آنها با تاریکی شب عجین شده است. نماینده انجمن بین المللی آسمان تاریک، کرم شب تاب، خفاش، جغد، لاک پشت دریایی، سوسک سرگین غلتان، انواع قورباغه ها، وزغ ها و ملخ ها و شب پره ها را نمونه ای از جانورانی نام برد که زندگی آنها با شب عجین شده اند و خاطرنشان کرد: آلودگی نوری باعث تخریب زیستگاه های این جانوران شده است؛ چون که وقتی ستاره ها به علت آلودگی نوری حذف می شوند، این جانوران مسیر کریدورهای حرکتی خویش را گم می کنند. به نقل از ایشان، نور کرم شبتاب برای جفت یابی تا ۱۴ متر دیده می شود و به علت آلودگی نوری این نور از آنها ساطع نمی شود و منجر به کاهش جمعیت آنها خواهد شد، در حالیکه این جانوران از منابع غذایی پرندگان هستند. میرزاخلیلی ضمن اشاره به بخش تعهد شعار هفته جهانی آسمان تاریک، توضیح داد: باید به خودمان قول دهیم که کاری برای رفع این چالش انجام دهیم و از راه همرسانی، نسبت به نتایج این وضعیت، اطلاع رسانی صورت گیرد. وی افزود: در کنار آن انجمن بین المللی آسمان تاریک در سالجاری، تاکیدی بر وضعیت کشته شدن پرندگان بخصوص پرندگان مهاجر در هنگام برخورد با شیشه ساختمان ها و برج ها داشتند. این برخورد در شب به علت آلودگی نوری و جذب پرندگان به رنگ نورهای فریبنده که برای زیبایی و روشنایی برج ها استفاده می شود، رخ می دهد. آمارها نشان داده است که تنها در امریکا در طول یک سال، یک میلیارد پرنده به علت برخورد با شیشه ساختمان ها و برچ ها کشته می شوند. وی ادامه داد: در نزدیکی تگزاس، با خاموش کردن نورهای یک مرکز تجاری در فصل مهاجرت پرندگان، میزان مرگ ومیر آنها ۱۶ درصد کاهش پیدا کرد. این تجربه نشان داد که حتی اقدامات ساده هم می توانند مؤثر باشند. شکست مرزهای نوری؛ تهران و کرج یکی شده اند میرزاخلیلی با اشاره به اینکه ایران در راه کریدور مهاجرتی پرندگان قرار دارد، اظهار داشت: در این کریدور شهر های بزرگی با آلودگی نوری بالا قرار دارند و شاهدیم به اندازه ای آلودگی نوری تهران افزایش پیدا کرده که آسمان تاب تهران به کرج پیوسته است و قابل تفکیک نیست. شهرهایی مانند تهران، مشهد، شیراز، یزد، تبریز و قم دارای نورپردازی های غیراستاندارد هستند. وی با تکیه بر این که مفهوم آلودگی نوری بر خاموش کردن روشنایی تأکید ندارد، افزود: زندگی باید در شهرها به شکل ایمن در جریان باشد، ولی باید مراقب باشیم که جهت روشنایی، زمین باشد و زمین را روشن کند و زاویه نصب پروژکتورها در برج ها درست نیست، بگونه ای که بخش اعظمی از نور آنها بسمت آسمان می رود. من تصاویری از شبهای مه آلود تهران تهیه کردم که نشان داده است چه نور درحال افزایشی توسط پروژکتورهای بیلبوردها، چه سطح وسیعی از آسمان را روشن می کند و کسی متوجه آن نیست. نماینده انجمن آسمان تاریک، ضمن اخطار نسبت به رنگ نورهای مورد استفاده در شهرها، خاطرنشان کرد: در چند سال گذشته فناوری روشنایی، از استفاده از لامپ های فلورسنتی بسمت LED رفته و طول عمر این لامپ ها هر چند بیشتر و مصرف برق کاسته شده است، ولی علاقه مصرف کنندگان و تولیدکنندگان بسمت نور سفید است و این امر باعث تشدید آلودگی نوری شده است. قبلا اگر یک خیابان با ۱۰ لامپ زرد رنگ روشن می شد، حالا این نورها، سفید شده و این مشکل را بوجود آورده که به علت ماهیت مولکول های کره زمین، رنگ سفید، بیشتر در اتمسفر پخش می شود و این امر باعث تشدید آلودگی نوری می شود. میرزاخلیلی افزود: هر چقدر تلاش شود تا سمت کانون نوری بسمت زمین باشد، باز هم انعکاس نوری از زمین به آسمان را داریم که به افزایش آلودگی نوری دامن می زند. اثرپذیری درختان از آلودگی نوری وی ضمن اشاره به نورپردازی درختان در شهرها، خاطرنشان کرد: بر عکس گونه های جانوری، درختان در شرایط تنش اکوسیستم قابلیت جابه جایی ندارند و متاسفانه در سالهای اخیر شاهد نورپردازی درختان هستیم که در بین مدت سبب تضعیف سیستم ایمنی درختان می شود، چون که نورپردازی باعث اختلال در فتوسنتز درخت می شود و در نهایت درختان خشک خواهند شد. میرزاخلیلی افزود: راهکاری که در این سال ها انجمن بین المللی آسمان تاریک در این حوزه عرضه می دهد، راه اندازی پارک های بین المللی آسمان تاریک است. تابحال ۲۲۰ نوع از این پارک ها در دنیا راه اندازی شده اند. در خاورمیانه ۵ پارک آسمان تاریک راه اندازی شد و به تازگی کشور عربستان پنجمین پارک بین المللی آسمان تاریک را ایجاد کرد. وی پارک های آسمان تاریک را اراضی ای دانست که ضوابط روشنایی سختگیرانه ای در آنها جاری است و اضافه کرد: در این نواحی اگر گونه جانوری وجود دارد، طوری به نورپردازی توجه می شود که حیات آنها به خطر نیفتد، ضمن آن که زیرساخت هایی برای رصدگران در این نواجی ایجاد می شود. تابلوهای راهنما هم در این پارک ها بگونه ای طراحی می شود که برای خواندن آن احتیاجی به نور و روشنایی نیست. منبع: fixserver.ir 1404/02/06 10:34:31 0.0 / 5 7 تگهای خبر: پژوهش , دانش , طراحی , فناوری این پست فیکس سرور را پسندیدید؟ (0) (0) X تازه ترین مطالب مرتبط اعلام فراخوان جذب و نگهداری سرمایه انسانی نخبه در دستگاههای اجرایی مریخ نورد کنجکاوی سر نخ بزرگی در مریخ یافت گوگل اطلاعات سربازان کشته شده روسی را فاش کرد رویکردی امیدوارکننده برای درمان سرطان و رشد مجدد مو نظرات بینندگان فیکس سرور در مورد این مطلب عقیده شما در مورد این مطلب فیکس سرور نام: ایمیل: نظر: سوال: = ۲ بعلاوه ۳