سیاه چاله ها نیروهای نهان و اثرگذار در تکامل کهکشان ها

سیاه چاله ها نیروهای نهان و اثرگذار در تکامل کهکشان ها به گزارش فیکس سرور، اصفهان سیاه چاله ها با تمام جذابیت و رازآلودگیشان برخلاف تصور رایج نمی توانند کهکشان میزبان خویش را نابود کنند، اما تاثیرات آنها بر محیط اطراف و فرآیند ستاره زایی می تواند با گذشت زمان تغییراتی را در ساختار کهکشان ها ایجاد نماید.



سیاهچاله ها اجرام آسمانی بسیار پر جرم و قدرتمندی هستند که به علت داشتن گرانش بسیار بالا می توانند اجرام اطراف خویش را جذب کنند. در مواردی خاص، سیاهچاله های بسیار بزرگ می توانند حتی کهکشان میزبان خویش را هم تحت الشعاع قرار دهند. یکی از پدیده های اعجاب انگیز کیهانی که اخیرا مورد توجه قرار گرفته، پدیده ای است که در آن یک سیاهچاله فوق سنگین در مرکز کهکشان میزبان خود انرژی و ماده را بگونه ای جذب می کند که گویا درحال بلعیدن قسمتهایی از کهکشان است.

سیاهچاله ها در مرکز خیلی از کهکشان ها همچون کهکشان راه شیری ما وجود دارند، اما سیاهچاله ای که به حدی عظیم و فعال باشد که قادر به جذب گسترده ای از کهکشان خود باشد، کمیاب و منحصر به فرد است. این نوع سیاهچاله ها، که به سیاهچاله های فعال یا کوازار هم معروف اند، با جذب گاز و ماده های پیرامونی یک دیسک برافزایشی بسیار داغ به وجود می آورند که باعث تابش بسیار زیادی می شود و می تواند مانع از تشکیل ستارگان جدید در کهکشان شود.

فرآیند بلعیدن کهکشان توسط سیاهچاله باعث ایجاد انرژی و تشعشعات پرقدرتی می شود که در سطح عظیمی از کیهان مشاهده پذیر است. این پدیده نه تنها بر ساختار و رشد کهکشان تاثیر می گذارد، بلکه در بلندمدت می تواند سرنوشت کهکشان میزبان را هم تغییر دهد، به صورتی که در نهایت سیاهچاله می تواند بخش بزرگی از ماده کهکشان را به خود جذب نماید و بر تکامل کهکشان و محیط اطرافش اثرگذار باشد.

در این خصوص، عمران مرادی، پژوهشگر علوم فضایی، در گفتگو با ایسنا، اظهار کرد: در جهان گسترده کیهان، سیاه چاله ها همیشه در افکار عمومی با هاله ای از رمز و راز احاطه شده اند. بسیاری آنها را همچون هیولاهای گرسنه ای می پندارند که کهکشان ها را بلعیده و به نابودی می کشانند، اما حقیقت پیچیده تر و جالب تر از اینست.

وی افزود: سیاه چاله ها بخصوص ابرسیاه چاله ها که در قلب کهکشان ها جای دارند، نقشی بنیادی در شکل دهی به ساختار کیهانی ایفا می کنند، اما این تصور که آنها قادر به نابودی کامل کهکشان های میزبان خود هستند، با حقیقت علمی فاصله دارد.

این پژوهشگر فضایی با اشاره به اینکه سیاه چاله ها در طیف وسیعی از جرم ها و اندازه ها ظاهر می شوند، اضافه کرد: هر جرمی اگر به حدی فوق العاده چگال شود، حتی انسانی با جرم حدود ۶۰ کیلوگرم، البته در ابعادی بسیار کوچک و کوانتومی می تواند به یک سیاه چاله تبدیل گردد.

مرادی خاطرنشان کرد: سیاه چاله ها بر مبنای جرم و اندازه خود دارای قدرت های جاذبه متفاوتی هستند و هرچه جرم بیشتری داشته باشند، نیروی جاذبه شان قوی تر می شود. ابرسیاه چاله ها، این غول های کیهانی با جرم هایی صدها یا هزاران برابر خورشید، در مرکز کهکشان های بزرگ جای گرفته اند و با نیروی عظیم جاذبه خود می توانند قسمتهایی از گاز، غبار و حتی ستارگان اطراف را بسمت خود جذب کنند، اما با وجود قدرتشان نمی توانند کهکشان را به صورت کامل نابود کنند.

این پژوهشگر بیان نمود: با هر بلعیدن جرمی جدید، جرم ابرسیاه چاله افزوده شده و شعاع تاثیر آن که به شعاع شوارتزشیلد (Schwarzschild radius) مشهور است، گسترده تر می شود، اما کهکشان ها به قدری بزرگ هستند که این میدان جاذبه سیاه چاله، هرچقدر هم که افزایش پیدا کند، فقط محدوده ای نزدیک به مرکز کهکشان را تحت تاثیر قرار می دهد و قادر نیست به کل کهکشان برسد. در واقع، بیشتر کهکشان ها از این قدرت نسبی سیاه چاله ها به خوبی فاصله دارند و از شعاع اثر آنها دور هستند، با این وجود، ابرسیاه چاله ها می توانند به روش هایی غیرمستقیم هم بر کهکشان های میزبان خود اثر بگذارند.

مرادی اضافه کرد: جذب مداوم گازها و غبارها توسط آنها باعث کاهش ماده اولیه مورد نیاز برای تشکیل ستارگان جدید می شود و در گذر زمان، فرایند ستاره زایی در کهکشان کاسته می شود و کهکشان به تدریج به یک وضعیت خاموش و غیر فعال نزدیک می شود. این فرایند باآنکه به صورت کامل کهکشان را نابود نمی کند، اما می تواند در بازه هایی چندین میلیارد ساله، از درخشش و حیات ستاره ای آن کم کند. اثرگذاری سیاه چاله ها تنها به کهکشان های میزبانشان محدود نمی شود؛ جت های عظیم و پرانرژی که از جانب ابرسیاه چاله ها به بیرون پرتاب می شوند، می توانند گاز و غبارهای اطراف را تا فواصل زیادی گرم کنند و در مواردی مانع از تشکیل کهکشان های جدید در محیط های مجاور شوند.

وی بیان نمود: این جت های فوق العاده قدرتمند، همچون شعله های عظیم کیهانی، ذرات آبستن را با سرعتی بالا به بیرون پرتاب می کنند و به محیط های دوردست هم اثر می گذارند در عین حال، پدیده های عجیبی هم در اطراف سیاه چاله ها به وقوع می پیوندند. سیاره هایی که در نزدیکی سیاه چاله های بزرگ قرار داشته باشند، تحت اثرات گرانشی شدید قرار می گیرند که امکان دارد آنها را از مدار خود خارج کرده و بسمت سیاه چاله بکشد. اگر در این سیارات موجودات زنده ای وجود داشته باشند، به صورت مداوم تحت تغییرات زمانی عجیب و اختلالات گرانشی عظیمی قرار خواهند گرفت. در این مناطق، زمان بشکلی کشیده می شود که یک ساعت در نزدیکی سیاه چاله، برابر با سال ها در مکانی دورتر همچون زمین است؛ پدیده ای که تحت نظریه نسبیت عام انیشتین توضیح داده می شود و به آن کشیدگی زمان می گویند.

این پژوهشگر فضایی در انتها خاطرنشان کرد: در نهایت، سیاه چاله ها به جای نابودی کامل کهکشان ها، بیشتر در تأثیرگذاری تدریجی بر آنها نقش دارند. این اجرام اعجاب انگیز بعنوان یکی از اصلی ترین عناصر شکل دهنده کهکشان ها و محیط های اطرافشان، در عین حال که به خلق و تحول کیهانی کمک می کنند، چالشی شگرف برای دانشمندان و محققان به شمار می روند.





منبع:

1403/08/09
15:26:35
0.0 / 5
217
تگهای خبر: پژوهش , دانش , محقق
این پست فیکس سرور را پسندیدید؟
(0)
(0)
X
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان فیکس سرور در مورد این مطلب
نظر شما در مورد این مطلب
نام:
ایمیل:
نظر:
سوال:
= ۲ بعلاوه ۳
تعمیر سرور فیکس سرور

fixserver.ir - حقوق مادی و معنوی سایت فیكس سرور محفوظ است

فیكس سرور

سرور و هاست و دامین